Вьетнам: правам аралыме закон дене лӱдыктен, уш -"Хьюман Уотч Райтс"

Л деч-Р (кушкыжмо) МАШИНОСТРОЕНИЕ Хао, минаже данг нгуен еҥ, Тран Тхук Зуй Хюинь, (ӱлнӧ) Чинь Нгуен Конг, Нгок Нгуен Диня (Нгок Нгуен палыме тыгак кузе ГИА), Хоанг Куок Хунг Нгуен, Нгуен Хыу Винь (Анх палыме тыгак кузе Ба Сэт)Чыла тиде жапыште нунын политике жап тюрьмаште ой лектеш."Тайна пудыртен ончыкташ йодына практикан юрист, кугыжаныш агент юрист лияш манын, клиент нимогай негыз уке манын, ӱшанен шке адвокат.", брэд адамсын каласе, азиат директоржо."Вьетнам ончем иктаж-могай але коммунист партийын да правительствын оппозиций критик, манаш лиеш"калыкле лӱдыкшыдымылык"материй - тиде чынак аралтыш лунчыртен кертше кеч-могай правовой тыгай годым."Вьетнам у ийым вашлийме кугыжаныш погынын 20 июнь уголовный кодексын 2017-ше, 2018-ше ий 1 январь гыч вийыш пура.

19 лончо, шергашлан iii ужаш уголовный кодексын манмыла, “еҥ годым, айдеме огыл-тидым арален, тудым уголовный мут ушымо ок тиде лончыжын икымше ужашыж дене келшышын, отчетым ыштыме шотышто посна кугыжаныш верч осал пашам, поснак неле преступленийым лӱдыкшыдымылык але вес йӧным, пашам шуктышо еҥ тудым аралаш ямдылалтын, тудым ышташ але шуктыдымо да палыдыме нерген калык ончылно арала, порысшым шукта тудым аралыман".

Тиде амал дене калык ончылан шкенжым юрист шуко йодеш вьетнамысе йӱкаҥдаш ужын шекланат. 12 июнь, минаже колтымо хо ши ассамблейыште юрист-влакын ассоциацийышт серышаш, предложений тудо ӱжмӧ деч кораҥмаш. Серыш почеш, положений у, конфликт дене Уголовный шергаш-адвокатура Нерген кодекс закон, радам, кушто тудо праваштым аралаш манын, шке паша нерген информацийым аралаш. Письмаште ойлалтын, тиде предложений мо у кончен"1999 ий ончыч уголовный кодексын гыч ошкылына Вьетнам да йот элысе партнер-влак пеш карательный инвесторлан ужалымыжым законышт уло, шкем кучен шол: могай айдеме тудын деч йодеш адвокат информацийым пуа, эҥгек деч утлаш манын". Обеспокоенность ӱжеш посна гын, латиндеш еҥ мом ыштыме лаштык-влак калыкле лӱдыкшыдымылык тӱтыраҥе палемдыме преступленийым ыштымылан титаклен, тиде шотышто"пашашт, калык дене администрацийын виктарыме сумырӧ"(лончо 79),"шалатымаште калыкле политике"(87 лаштык-влак),"социализм ваштареш пропагандым вьетнам республикын кугыжаныш кучем"(88 ст.)"лӱдыкшыдымылык пудыртен"(89 ст.). Олмеш, чтобы отменить тыгай закон чӱчкыдын кучылталтыт манын, эрыкыш права ушем-влакын ассоциацийышт шуктыш, да шомаклам иктыш чумырен, ешарен, эше утларак шыде кызыт правительстве керыеҥ блогер. Нунын коклаште у пункт 109-ше лончыжын (ондак лаштык 79), 117 ст (88 ондак ст.) молан, кӧн"вич ий марте эрык деч посна кодшо-влак дене паша ыштен шуктен ямдылымаште ик преступлений лӱмеш пу."Тиде ончыкта, вич ий марте жаплан эрык деч посна кодаш лиеш ямдылалтше еҥ верч, кугыжаныш политик шкевуя але тӱшкан пурташ манын, правительствыш пурен ямдылалтеш кораҥденыт. Тӱтыра семын икмыняр статьяштыже осал паша дене кылдалтше еҥ правам шыгыремдымаш чӱчкыдын кучылталтше тӱҥ калыкле лӱдыкшыдымылык шуктыш, да ынде нуно лийын кертеш (чын огыл)саманыште эше утларак кучылталтыт. Тиде тӧртык реформироватлаш Вьетнам да шӧрымӧ лийын, нуно утларак кумдан кучылташ ок ыште. Керыеҥ блогер, вьетнамысе кыралт, сандене дрэг-рейсингыште да лӱдыкшӧ запугивание Шуко политике-вьетнамыште да негызлен титакан арест, 79 еҥым пӱтыралын кучен лаштык кучылт, молан манаш гын, коммунист партийым але организацийым дене кылдалтше тӧрлатымаш-влак тӱшка могыр гыч кӱлешан ятлаш. 87 статья-влак чӱчкыдын кучылталтыт манын, религиозный ушем-влакын кугыжаныш деч санкционироваться еҥ ушнен группо огыл. 88 лаштык инструментлан шотлалтыт, блогер маныт диссидент да кляп, партий але правительствым шылтален. 89 лаштык кучылталтеш, ман ушемын активист-влак эрыкан пашам, нуно несанкционированный забастовкым тарватеныт полшен."Вьетнам уголовный кодексын ситуацийым саемдымаш тыршымыже раш шергаш айдемын праваже уке.", Адамсын каласен. “Вьетнам Гын правам полшаш шонымо кумыл дене пеледалтеш, юрист улат тудо пашам куштылемдаш, олмешыже у законым пуртымо, шке пашажым ышташ огеш лий манын ыштеныт".