Те яра верым ситарыме тендан деч гын, те тендан паша гыч лукмо ваштареш тӧрсыр искым пуэн кертын, йӧн лийме годым раш пала
Лавыра деч аралыман лукмаш лукмо законодательствыже те чын огыл, чынлык да шийме деч вара тудо тендан йодышда йӧн темлена но тудын лукмо семын лиеш.
Те улмыжым ончыкташ манын, тендам йодына права улшо законодательстве дене келшышын ончыкта ("Правил"ӱлнӧ).
Тендан дене келшен пашам ыштет гын, тиде тыланда, тыланда нуным кораҥдыман манын, пашаштат шкеныштым ончыктат, мом чынак лийын негызлан шотлалтеш. Жылан деч посна случай-влаклан лукмаш, лукмаш шотлалтыт тӧрсыр, неле пашалан негызым ончыктен кертын гын, тудо сулен манын. Законодательстве дене келшышын, йодмашым тендан тыланда тендам паша амал дене лукмо нерген йодмашым возен кертыда.
Тендан паша тиде жапыште йодмо почеш 14дней палемдыме.
Муын лукташ ида ойгаҥдаре гын, тыланда тендан пашадалан поручитель налын кертдыме, молгунамсе деч утларакат, йомдарышым теҥге компенсацийым налын кертыт, ӱжеш. Лавыран вигак лукмаш шотлалтыт гын, тыланда ик гыч луктын шотышто амалже тыгай: паша гыч лукмо законодательствыже дене келшышын, чын избыточность лукмо амалым ышта. Туге гынат, негызым уло кертмын вуйшиймаш тыланда, тыланда чын ойыркалаш йӧн уке гын, але ойгаҥдарен улмаш резервирование избыточность ыштымаш кӱлешлан ончен.
Тендан закондымын лукмо шотышто лийын кертеш, паша доказатлен кертым гын, чын ситуаций избыточность молан, молан кӱлеш да нунылан чын вашмутым пуэн.
Шылтык лукмаш верч манмым ончыкта тӧрсыр правам налын, тыланда тыгай йодмаш дене келшен толмо шотышто жапыште, жапыштыже паша верым ситарыме да факт уло. Иск почеш те шке лукмаш лукмо кече гыч куд тылзе жапыште тӱҥалшаш улмаш тӧрсыр. Те лиеш гын кучалташат амал ӱшанем, тендан кӧнымаш уло керт манын, латкок кече гыч тылзе шуеш лукмо марте жаплан тиде жапыште. Туге гынат, виян да ӱшандарыше лийын амалже - манын, закон ом пале мом те сите лийын. Лавыраште арален лукмаш, лукмаш тендан кече-тиде тый праван улмыжым увертарымеке кече эртыш. Мер паша кечым ыштен 13weeks тендан деч гын, те садыгак жапыште эн изи праван улмыжым увертарыме. Утларак кужу жаплан договорым ыштен кертыт шижтарен тендан пашам палемдыман. Правил семын, тендан верч мер пашам кеч-латкок тылзе паша эре тендан дене лийыт, тӧрсыр деч ондак молан те искым пуэн кертын. Кӱрылтын стажше-тиде, правил семын, порволен гына гын, те тендан тыланда чарна але паша верым ситарыме луктын. Туге гынат, тиде чумыр правилым нерген латкок тылзе гыч кугу посна службо уло.
Эсогыл шоҥго латкок тылзе шагал гын, те лукмаш верч тӧрсыр искым пуэн кертын, кушто почеш те луктын: лукмаш дискриминацийлан кӧра индеш паша шотышто иктӧрлык тыгай пале-влак улыт: мутлан, шагалрак гын, те лукмо законодательствыже кышкарыште лиеш те налаш шылтыкым ий утла жапыште ончыктымо огына керт, но паша шотышто тӧртыкшотым лукмаш поснак ялысе вуйшиймаш иктӧрлык нерген пуэн кертеш. Пашаеҥ-влак лийыныт закон дене келшышын, сомылжым договор почеш пашаш те ыштышаш улыда.
Тиде контрактым ыштыме сомыл деч ойыртемалтеш, кушто вашталтымаш але ыштен шуктен самозанимать пашаеҥ суаплыклан тӱлымӧ. Те агентствыште пашам ышташ гын, тыглай ыштен лукмо шотышто те утла паша шотышто искым пуэн кертын, тиде тылат пашаеҥым тарлыме гыч. Информаций агентствыште мемнан пырля пашам дене палыме лийын. Лийже тыланда лукташ манын, искым пуымо.
Багыш лукмо тидын годым ик исключений, отставкыш те кунам каеда, но пеҥгыдемдымаш, мо тендан дене шотлаш лиеш койыш паша отставкыш ыштыктынешт.
Тендан паша ӱчашат гын, тудын лиеш лукмо, тыланда доказатлем перне, мом тудо ышта. Вес этапыш куснен веле чын улам тунам тендан претензий-влак лукмо нерген пунчалым лукмо. Тендан йодышда тиде пашаште, манын доказатлен. (а) пашаеҥже, 16 йымалне улеш, але пашаеҥ, пенсий ийготыш шуын пашам ыштенат але тыглай каныш пособийым тӱлымӧ огыл кӧлан тудым когартен йымалне тендам ийготшо (б) але лишыл родо частный пӧрт фермыште пашам ыштен, фермыште але ик пӧртыштӧ кок те кушто иледа (Ф) образований да туныктымо офицер оҥам, але округышто сити-менеджер, але ГЭК вуйлаташ (г) дене пашам умбакыже ышташ ончыктат-договор предмет - тиде кок могырышто договорымат подписатлен да возымо формышто лийын, да пенгыдемдаш, мо акт огыт кучылталт гын, те вет веле яра, але шуйкалыде эртышаш договорым ыштен пытарымеке мом ончыктымо цель (з) пашаеҥже, кугыжаныш пашаштат тудын деч ӧрдыжтӧ (гын, кузе тиде жапыште договорым-тиде вий, резидент кугыжанышлан але кугыжанышын огыл але илыме верын те илышыште, кугыжаныш резидент а тендан паша шотлалтеш) (мый) норматив тунемше, туныктышо-влак тудым тӱҥалтыш гыч куд тылзе жапыште пытарыме деч вара ик тылзе тунемме деч вара але профессионал лукташ (Дж) пашаеҥ, туныктышо але тӱҥалтыш жапыште паша уло жапыште эртен ийыште икманаш, договорышто возаш але туныкташ паша жап ончыкталтеш süre икманаш куштен (к) пашаеҥ, туныктышо але мужыр жапыште вес семын палемдыме медсестра семын луктын или зарегистрируйтесь тудо-медицине пашам, пункт гын (Б) (Е) (I) (J) але (K) музык деке, тыланда, тыланда кумылан улмыжлан кӧра садыште ала лукмаш, лукмаш годым лектыш: Пункт гын (А), алена (D) - те, те садыгак лавырашке кумылан чыла кертеш лукмо, кушто те улыда, декрет отпускышто луктын, форс-мажор подробнее каяш кодеш. Пункт гын (D) але (e) кучылталтше, те, те садыгак лавырашке кумылан чыла кертеш лукмо, кушто теат яраш арален почмашым ыштен. Кумылан лукмо годым тӧрсыр те арален ок керт гын, возымо пашаште увертарымаш тендан, тыланда кунам пашам ышташ тӱҥалын, тунам тендан паша пытыш мо, почеш азам кудалташ кунам отпуск деч вара пашаш пӧртылын да моло пашаеҥлан, эргылыкеш налмеке, отпускым але каныш паша шотышто йоча-влакым ончен. Вара тудо, те тендан паша лукмо амал умылтарен возен колтыман тендан кузе, тендан претензий-влак тыгай йыжыҥже куснен кертеш. Ты татыште, шот дене паша лийын вуйшиймаш комиссийыште пуат тендан (ВКР)лукмо пашаеҥ-влакым колышташ, чынрак лиеш манын лукмо нерген пунчалым луктеш. Судья свидетельлан показанийым пуаш праваже уло случай заседанийым ыштыктышым, да лийме, аралыме нерген тӧртык почеш 1977-2015 тӧрсыр когартен лукмо. Лукмо паша гыч вийыш пурымыжо тиде вийым (положений моло) 2018 акт. Шылтык лукмаш верч утла тендам тӱвыргӧ гын, тудын капше, тудын керт тыланда тыгай средствам палемдыме правам аралыме йодеш тендан кокла гыч иктыже колын: пӧртылташ нерген пашалан, контакт але компенсацийым лӱмеш. Тиде ончыкта, тый гает нигунам огына мом тый декет пурен лектын возо. Кече гыч суд заседанийыште пашадарым тӱлаш лукмо дате да жап йомдарымым пӧртылташ правам пуымо, да ала-могай жапыште сай йӧн гана тиде жапыште ситарен, пашадар кугемме семын тыгай. Тиде йӧным кучылтмо шуэш Контакт лӱмеш, тугеже тыланда тендан паша пуаш лиеш, но жаплан гына деч, мутым шотышто пунчалым лукмо кече. Тиде ончыкта, тый ит йомдарышыч мо лийын теҥге компенсацийым налаш правашт уло. Чӱчкыдын тиде йӧным кучылтмо годым шижаш полша пашаеҥ судья лукмаш, лукмаш утла лиеш гынат чын лиеш. Тиде йӧным кучылтмо шуэш Правил семын, кок ий кугыт эн кугу лийшаш пӧртылтенда. Тыланда аралаш верч почмашым ыштен лукташ лиеш гын, эн кугу-вич ий. Йодаш ом керт тыланда могай-гынат компенсацийым ышта тыгай йодыш, мӧр але кузе тендан сусыргышо чонжым тарватен. Умбакыже договор палемдыме кужытлан договорым, те да тендан паша кокла гыч эн туналтыш. Раш-налме договорым жап пытымылан шотлалтеш аҥыра цель да тыгак лийшаш, кунам пашам мучашлымек, кеч-а те, тендан дене ик эн палыдыме паша тӱҥалтышыште, тидлан мыняр жапым налын. Умбакыже лукмаш лукмо годым тӧрсыржат тӧрсыр дене договорым ыштыме але пытарыме арален кертмыжым ончыктымаш шотлалтеш.
Туге гынат, тиде пашам ышташ ыш керт, кум йӧн шуктен: пашаш коштын лиеш гын кок але утларак кучылташ тӱҥалме июль пашаеҥ деч вара латныл вашке кӱрылтын 2003 ий контрактым ыштымеке, чумыр кужыт тыгай контрактым ныл ий эртен каен огеш керт.
Тылеч варажым, паша умбакыже шуйна шонет гын пашаеҥ, паша договор дене келшышын, нуным кучылт бессрочный лийын. Тиде закон гыч ик правил посна гын, тыгодым договор негызым умбакыже шуйышаш улына. Лийме паша ончыктен кертеш, мо умбакыже шуйна тема да цель чын огыт кӱл улмаш. Положений актым лукмаш утла ашна, ала шотышто йӧным ыштет, жапна ок кучылталтше почела-почела контрактым ышташ манын, тиде закон деч утлаш манын. Умбакыже контрактым ыштыме да шкет але сир куштен ончыктен эртыш-кум тылзе жапыште трудоустраивать, чурийже кӱрылтын стаж шотлалтеш. Садет, тӧрсыр кораҥдышна гын паша законодательствым, радам лукмаш, тудо возен кӱшнӧ, тыгай пашалан шотшо лийже судья договорым пашаеҥжылан йодышдам йодыш шотышто комиссий ончен утлаш тӱрыснек але кучылтмо, аралыме тӧртыкшотым тӧрсыр лийын. Шотлет гын, молан тиде тыге, контрактым да кум тылзе пашаштыже лийын деч утларак лийын да икте-весышт деч ойырыман огыл, шем гай койын гын, паша стажше лийын кертдыме семын ончалтыт пашам кӱрылтде пашам лиеш ыле гын, тыглай радам почеш лукмо а пашам чынак лийын. Шонеда те ыштеда гын тӧрсыр нерген иск лукмо, 6 тылзе жапыште ыштен лукмо кеч-тиде тый улат. Тиде жап марте лийын кертеш латкок тылзе шуеш, неле саманлан улат гын, те нунылан мешаеда шагал кондымемлан кугыт дене келшаш йӧнан. Жюрин пунчалже судыш вуйшиймашым пуаш офицер лийын. Канымеке пунчале чыла ыштымылан суд пунчалым офицер пӧртыштӧ шиймыжым лийын кертеш. Информаций шотышто пашам ыштыше комиссийын пашаж кычалаш нерген увераҥарым налын, пӧртылтыза клиентым обслуживатлыме савырна.
